De nieuwe STECR Werkwijzer

In april van dit jaar werd de zevende editie van de STECR Werkwijzer gelanceerd. STECR staat voor Stichting Expertisecentrum Participatie. In deze nieuwste editie is het accent gelegd op het voorkómen van arbeidsconflicten, maar ook wordt ingegaan op het beheersbaar houden van een arbeidsconflict om een ziekmelding te voorkomen. De werkwijzer heeft geen formele status maar veel arbo-professionals en bedrijfsartsen volgen de richtlijnen die het biedt. Ook de rechter verwijst regelmatig naar de STECR Werkwijzer.

Uit de jaarlijkse Nederlandse Enquete Arbeidsomstandigheden blijkt dat jaarlijks gemiddeld 12-20% van de respondenten zegt een arbeidsconflict te hebben gehad. Het gaat vooral om kortdurende conflicten.
Van een arbeidsconflict is sprake als: “Twee individuen, één individu en een groep of twee groepen, binnen de grenzen van een arbeidsorganisatie, hebben een arbeidsconflict als tenminste één van partijen binnen een arbeidsorganisatie vindt dat de andere partij haar dwarsboomt of ergert. Dit kan betrekking hebben op arbeidsinhoud, arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden of arbeidsvoorwaarden.” 
De kenniskring benadrukt dat arbeidsconflicten veelal geleidelijk ontstaan en verder kunnen escaleren door bijvoorbeeld miscommunicatie en/of een bepaalde stijl van leidinggeven. Daarom is het belangrijk vroegtijdig aandacht te geven aan (dreigende) conflicten. Ook mediation kan op deze manier ‘preventief’ worden ingezet en wordt door de kenniskring dan pre-mediation genoemd.
De kern van de werkwijzer draait om hoe er gehandeld kan worden bij een arbeidsconflict. De werkwijzer maakt hierbij ten eerste onderscheid tussen arbeidsconflicten mét en zónder ziekmelding. Als er ook sprake is van ziekmelding is de vervolgvraag of een werknemer wél of níet arbeidsongeschikt is. Op deze manier ontstaat er een flowchart van mogelijkheden waarbij de kenniskring bepaalde handelswijzen adviseert.
Als er sprake is van een arbeidsconflict - met of zonder ziekmelding - is een gespreksinterventie vrijwel altijd een goed idee. Dat kan een gesprek onder leiding van bijvoorbeeld een HR-medewerker zijn, maar mediation inzetten is ook raadzaam.
Arbeidsmediation is “een professionele vorm van bemiddeling in een arbeidsconflict in een vertrouwelijke setting onder begeleiding van een onafhankelijke arbeidsmediator.” De kenniskring geeft aan dat mediation zowel in het begin van een conflict kan worden ingezet alsook wanneer het conflict geëscaleerd is. Zij zegt “mediation wordt helaas veelal pas ingezet als het conflict een ernstige escalatiefase bereikt heeft en meerdere pogingen om het probleem op te lossen mislukt zijn. Het wordt dan als een ‘zware’ en juridisch verplichte ‘laatste kans interventie’ ingezet” en betreurt dit. Zij stelt dat het eerder inzetten van mediation leidt tot minder benodigde gesprekken, dus tot minder kosten, en tot een grotere kans op goed resultaat.

STECR Werkwijzer Arbeidsconflicten versie 7 april 2022.