Wat kost een arbeidsconflict?

Onderzoekers Euwema, Beets, Driessen, en Menke deden in 2007 systematisch, empirisch onderzoek naar de financiële kosten van een arbeidsconflict. Zij schreven daarover een artikel in Forum voor Conflictmanagement. Ik geef u een samenvatting van de belangrijkste resultaten. Het volledige artikel leest u hier. 
Er zijn ‘zachte’ en ‘harde’ kosten. De ‘zachte’ kosten, zoals frustratie, verdriet, verminderde productiviteit, imagoschade, zijn minder goed meetbaar. Maar iedereen begrijpt dat deze zachte kosten een prijs hebben, en dat die vaak beslist niet klein is.
Het conflict zélf brengt harde financiële kosten met zich mee, in de vorm van tijd en kosten van interne en externe betrokkenen. Maar ook de gevolgen van een arbeidsconflict leiden tot kosten: verzuimkosten, kosten van tijdelijke of permanente vervanging van een medewerker, exit-kosten, het intern en extern werven van een vervanger (vacature plaatsen en sollicitatieprocedure), en hierop aansluitend de benodigde kosten voor scholing/training/inwerken.
De onderzoekers hebben een zogeheten ConflictKostenScan opgesteld waarin de ‘harde’ kosten kunnen worden berekend. Zij lieten dit los op 56 conflictdossiers. Van alle 56 cases in de dossieranalyse zijn de totale kosten berekend. Gemiddeld kwam dit uit op 27.094 euro. De exitkosten en de verzuimkosten maakten het grootste deel uit van het totaal.
Bij acht van deze 56 cases werd mediation ingezet. De gemiddelde kosten waren bij deze acht cases 3.137 euro, terwijl het gemiddelde van de overige 48 cases 31.087 euro bedroeg.
De onderzoekers concluderen het volgende:

  • Eerder interveniëren bij arbeidsconflicten loont. Arbeidsconflicten duren vaak onnodig lang. Zodra is erkend en uitgesproken dat er een conflict is, kan er een oplossing gezocht worden. Zo worden verdere escalatie en de daarmee samengaande extra kosten beperkt.
  • Zorg voor conflictdossiers is belangrijk. Dit zou naast het personeelsdossier moeten bestaan. Een casemanager is ervoor verantwoordelijk.
  • De twee grootste kostenposten van een arbeidsconflict zijn exit- en verzuimkosten. Door vroegtijdig te interveniëren kunnen beide kosten worden beperkt.
  • Mediation zorgt voor een kortere doorlooptijd van het conflict, heeft vaker dan wanneer het niet wordt ingezet het behoud van de medewerker tot gevolg. De kosten van mediation zijn binnen de totaalkosten bijna marginaal te noemen. Het verdient aanbeveling om in een vroeg stadium mediation in te zetten.
  • Conflictmanagementsystemen binnen organisaties zouden verder ontwikkeld moeten worden. Kosten van een arbeidsconflict zijn veelal te beïnvloeden door bedrijfsvoering en management.